برای تعریف رفتار سازمانی باید ابتدا تعریف واژه «رفتار» و «سازمان» را باهم مرور کنیم. به‌طورکلی رفتار (Behavior) پاسخی است مشاهده‌شدنی از یک ارگانیسم (موجود زنده) به یک محرک بیرونی؛ از طرفی سازمان (Organization) جمعی از افراد با ساختار و مرزهای مشخص هستند که برای دستیابی به اهدافی تعیین‌شده تلاش می‌کنند.
باتوجه‌به تعاریف واژگان رفتار و سازمان، رفتار سازمانی (Organizational Behavior) مجموعه رفتارهای انسانی در سطح فردی یا گروهی است که در یک سازمان رخ می‌دهد. علم Ob کلیه اقدامات و نگرش‌های افراد را در سازمان مطالعه و بررسی می‌کند.
بیایید با یک مثال رفتار سازمانی و مدیریت رفتار سازمانی را بهتر شرح دهیم. فرض کنید مدیری تصمیم می‌گیرد ساعت شروع به کار را از ۹ به ۷ تغییر دهد. رفتار سازمانی، رفتار کارکنان در قبال این تصمیم مدیریتی است.
به‌عنوان یک مثال دیگر فرض کنید مدیری تصمیم می‌گیرد نیروی جدیدی را به سازمانش اضافه کند. رفتار دیگر پرسنل در برابر استخدام نیروی جدید همان رفتار سازمانی است که می‌تواند شامل حسادت، خوشحالی، ناراحتی یا… باشد.
Organizational Behavior از علوم میان‌رشته‌ای است و با رشته‌هایی مثل انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، روان‌شناسی، اقتصاد و علوم سیاسی ارتباط داشته و متغیرهایی مانند رضایت شغلی، عملکرد، مسائل عاطفی کارکنان و… را نیز در بر می‌گیرد.
کاربرد رفتار سازمانی در سازمانها
بررسی و تحلیل رفتار پرسنل در محل کار موجب خلق یک فضای کاری می‌شود که در آن همه بتوانند از حداکثر ظرفیت‌هایشان استفاده کنند. در چنین محیطی تفاوت‌ها و شباهت‌ها به‌عنوان اهرم‌هایی برای کسب مزیت راهبردی به کار گرفته و توانایی افراد با پیشینه‌های متفاوت برای باهم کار کردن ارزش تلقی شده و تقویت می‌شود.
OBM به شما کمک می‌کند تا ساختاری کاملاً مشخص را برای سازمان خودتان ترسیم کنید؛ ساختاری که درآن هریک از اعضا دقیقاً می‌دانند چه وظایف و اختیاراتی دارند. این ساختار موجب می‌شود پرسنل بتوانند استقلال عمل داشته باشند و در موقعیت‌های مختلف، خلاقیت و ابتکار عمل به خرج دهند؛ درنتیجه استفاده از رفتار سازمانی به افزایش خلاقیت و نوآوری در سازمان کمک خواهد کرد.
کسب دانش مطالعه رفتار افراد در سازمان به مدیر کمک می‌کند تا استعدادها، توانایی‌ها، انگیزه‌ها و نگرانی‌های هرکدام از اعضای سازمان خودش را به‌خوبی بشناسد. مدیر به کمک این شناخت می‌تواند مسیر برآورده شدن نیازها و توقعات کارمندانش را در مسیر اهداف سازمان قرار دهد و به این روش به افراد انگیزه بخشیده و بهره‌وری نیروی انسانی سازمان را افزایش دهد؛ به‌عبارتی دانش تحلیل رفتار انسان‌ها در محیط کار به مدیر کمک می‌کند تا به رهبر سازمان خودش تبدیل بشود.
منبع:
- ۰۱/۱۱/۰۹